DNI SIERADZA 2016 – „Opera pod gwiazdami”

Dnia: 5 czerwca 2016

Godzina: 20:00

Miejsce: Amfiteatr w Parku Staromiejskim w Sieradzu

Międzynarodowa grupa operowa SONARI prezentuje

„Operę pod gwiazdami”

Koncert poprowadzi: Michał Chorosiński

Soliści:

Agnieszka Drożdżewska (sopran) ukończyła Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Pracuje także naukowo jako muzykolog. Występowała podczas festiwali i koncertów w Polsce i za granicą (m.in. Berlin, Hamburg, Verona, Rzym, Praga). Laureatka konkursów m.in. Rzymie i Trnawie. W swoim repertuarze posiada opery Monteverdiego, Haendla, Haydna, Mozarta, Donizettiego i innych oraz operetki. Wykonuje także muzykę oratoryjną oraz pieśni różnych epok, w tym wiele kompozycji muzyków wrocławskich i śląskich XVIII-XX wieku.

Barbara Spitzer (sopran) ukończyła Akademię Muzyczną we Wiedniu. W swoim repertuarze ma Adelę z Zemsty nietoperza, Arsenę z Barona Cygańskiego, Hortensię z Der Opernball, Pepi z Wiener Blut i wiele innych. Występowała podczas Festiwalu Operowego w St. Margarethen w roli Papageny oraz jako Gretchen w operze Wildschutz a także Lortzinga w Niemczech i Szwajcarii, oraz jako Lucilla w La scala di seta Rossiniego.

Anna Wilczyńska (sopran) ukończyła Akademię Muzyczną we Wrocławiu pod kierownictwem prof. Kazimierza Myrlaka. Uczestniczyła w kursach mistrzowskich Carol Richardson i Petera Harvey’a. Zdobywczyni Pucharu JM Rektora Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, I nagrody na IV Konkursie Moniuszkowskim „Pieśń Wieczorna” w Białymstoku, drugiej nagrody w Concorso Lirico Internazionale „Terre dei Fieschi” 2013. Koncertuje z agencjami w Paryżu, Brukseli, Londynie, Moskwie. Gościnna śpiewaczka Opery Piccola we Wiedniu.

Izabela Strzelecka (mezzosopran)

ukończyła Wrocławską Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego. Występuje głównie za granicą – w Austrii, Szwajcarii oraz Niemczech. W swoim repertuarze posiada opery Händla, Mozarta, Rossiniego, Verdiego, Masseneta, oraz Humperdincka. Współpracuje z agencjami zagranicznymi i krajowymi. W grudniu 2012 została laureatką 3. miejsca na międzynarodowym konkursie wokalnym Canto Lirico „Federico II” we Włoszech.

Tomasz Tracz (tenor)

absolwent Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, stypendysta Universität für Musik und darstellende Kunst w Graz. W swoim repertuarze posiada m. in. partie z takich oper i operetek jak: „Czarodziejski flet”, „Wesele Figara” W. A. Mozarta, „Napój miłosny” G. Donizettiego, „Traviata” G. Verdiego, „Zemsta Nietoperza” J. Straussa, „Wesoła wdówka” F. Lehára. Współpracuje z Teatrem Muzycznym w Poznaniu i Gliwickim Teatrem Muzycznym. Na stałe związany z Operą i Filharmonią Podlaską.

Ivo Michl (baryton)

absolwent Akademii Muzycznej we Pradze, członek zespołów barokowych Capella Regia, Hofmusici, współpracuje, m.in. z Harmonia delectabilis, Musica Florea. Brał udział w festiwalach w Polsce, Niemczech, na Węgrzech, we Francji i Hiszpanii. Laureat drugiej nagrody w młodszej kategorii Emma Destin International Singing Competition (2001). Obecnie gościnny solista Teatru Narodowego w Pradze, Opery w Ostravie oraz Piccola Opera we Wiedniu.

Radosław Rzepecki (baryton)

absolwent Akademii Muzycznej im K. Lipińskiego we Wrocławiu, laureat i finalista wielu krajowych i zagranicznych konkursów wokalnych m.in.: I nagroda w Międzynar. konkursie „XXI Century Art” (Ukraina – Kijów, 2004r.), II nagroda w XIV Międzynar. Konkursie Wokalnym Iuventus Canti 2012 (Słowacja – Vrable, 2012r.), III nagroda w Międzynar. Konkursie Wokalnym im. A. Dvoraka (Czechy – Karlovy Vary, 2012r.). Jego repertuar obejmuje liczne dzieła liryki wokalnej a także wiele partii operowych, operetkowych i oratoryjno-kantatowych.

Leszek Solarski (bas)

ukończył Akademię Muzyczną w Krakowie oraz HfMDK we Frankfurcie nad Menem. Brał udział w licznych festiwalach, warsztatach i konkursach, m.in. Junge Künstler Festival w Bayreuth, Oper Oder Spree we Frankfurcie. W 2010 zadebiutował na scenie opery we Frankfurcie nad Menem, w roku 2011 wystąpił w Operze Narodowej w Warszawie, brał także udział w licznych festiwalach operowych m.in. w Bad Hersfeld i Schloss Kirchstetten. W swoim repertuarze posiada z oper G.Rossiniego, W. A. Mozarta, G. Donizettiego, G. Verdiego i innych.

Zdeněk Klauda (dyrygent)

czeski dyrygent, kompozytor, pianista i flecista, ukończył Akademię Muzyczną w Pradze, na stałe związany w praskim Národní Divadlo jako asystent dyrygenta i kierownik muzyczny. Realizował spektakle podczas Salzburger Festspiele oraz Bayerische Staatsoper w Monachium, Opera Valencia czy Opera National de Paris i Glyndebourne Opera Festival. W 2013 otrzymał nagrodę podczas międzynarodowego konkursu dyry-genckiego w Rumunii. Jako dyrygent prowadzący zespół L’Armonia Terrena wspólnie z sopranistką Simona Šaturovą dokonał nagrania płyty „Mozart & Myslivecek”.

Dyrygent:

Zdeněk Klauda (Praga)

PROGRAM:

1) Wolfgang Amadeus Mozart: Die Zauberflöte

Quintett «Hm! hm! Hm!»

Dame (Agnieszka Drożdżewska) • 2. Dame (Anna Wilczyńska) • 3. Dame (Izabela Strzelecka) • Tamino (Tomasz Tracz) • Papageno (Ivo Michl)

2) Wolfgang Amadeus Mozart: Don Giovanni

Aria «Finch’han dal vino calda la testa»

Don Giovanni (Radosław Rzepecki)

3) Giuseppe Verdi: Rigoletto

– Kwartet «Bella figlia dell’amore»

Gilda (Agnieszka Drożdżewska) • Maddalena (Izabela Strzelecka) •
Il Duca di Mantova (Tomasz Tracz) • Rigoletto (Ivo Michl)

4) Léo Delibes: Lakmé

– ‘Duet Kwiatów’ «Vien, Mallika... Dôme épais»

Lakmé (Agnieszka Drożdżewska) • Mallika (Izabela Strzelecka)

5) Giuseppe Verdi: Rigoletto

– Canzone «La donna è mobile»

Il Duca di Mantova (Tomasz Tracz)

6) Georges Bizet: Carmen

– ‘Chanson Bohème’
«Les tringles des sistres tintaient»

Frasquita (Agnieszka Drożdżewska) • Mercedes (Anna Wilczyńska) • Carmen (Izabela Strzelecka)

7) Stanisław Moniuszko: Straszny dwór

– Mazur «Hej! zagrajcie siarczyście»

chór (Agnieszka Drożdżewska, Barbara Spitzer, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka, Tomasz Tracz, Ivo Michl, Radosław Rzepecki, Leszek Solarski)

8) Gioachino Rossini: L’italiana in Algeri

– Stretta del finale «Va sossopra il mio cervello»

Mustafà (Leszek Solarski) • Haly (Ivo Michl) • Taddeo (Radosław Rzepecki) • Lindoro (Tomasz Tracz) • Isabella (Izabela Strzelecka) • Elvira (Agnieszka Drożdżewska) • Zulma (Anna Wilczyńska)

Przerwa

9) Jacques Offenbach: Opowieści Hoffmanna

– Aria «Les oiseaux dans la charmille»

Olympia (Barbara Spitzer)

10) Franz Lehár: Wesoła wdówka

– Pieśń o Wilii «Wiljo, o Wiljo»

Hanna (Anna Wilczyńska)

11) Franz Lehár: Giuditta

– Aria «Kto me usta całuje, ten śni»

Giuditta (Agnieszka Drożdżewska)

12) Jerry Bock: Skrzypek na dachuprezentuje

– Pieśń «Gdybym był bogaty»

Tevye (Leszek Solarski)

13) Franz Lehár: Wesoła wdówka

– Duet «Usta milczą, dusza śpiewa»

Hanna (Agnieszka Drożdżewska) • Danilo (Tomasz Tracz)

14) Imre Kálmán: Księżniczka Czardasza

– Duet «Bo to jest miłość»

Stasi (Anna Wilczyńska) • Boni (Tomasz Tracz)

15) Francesco Sartori:

– Pieśń «Con te partirò»

(Agnieszka Drożdżewska, Barbara Spitzer, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka, Tomasz Tracz, Ivo Michl, Radosław Rzepecki, Leszek Solarski)

16)Giuseppe Verdi: La Traviatta

– Duet i chór «Libiamo ne’ lieti calici»

Violetta (Agnieszka Drożdżewska) • Alfred (Tomasz Tracz) • chór (Barbara Spitzer, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka, Ivo Michl, Radosław Rzepecki, Leszek Solarski)

Miłość, magia, walka dobra ze złem, tajemnicze symbole przepełniają Czarodziejski flet, jedno z ostatnich dzieł Mozarta. Książę Tamino gotów jest natychmiast ruszać w drogę, by uratować córkę Królowej Nocy. Kłopot jest tylko z zakneblowanym Papagenem. Na szczęście pojawienie się Trzech Dam uwalnia ptasznika; rozkazują mu one zarazem towarzyszyć księciu w wyprawie. Perspektywa ta bynajmniej Papagena nie zachwyca, ale co począć? Na wszelki wypadek Damy wręczają wędrowcom czarodziejski flet i srebrne dzwoneczki. Drogę mają wskazać im Trzej Chłopcy o wielkiej mądrości. Trzy Damy żegnają przyszłych wybawicieli królewskiej córki (nr 1).

Pomimo imponującego katalogu swych zdobyczy, w trakcie akcji opery nie udaje się Don Giovanniemu jednak zdobyć żadnego kobiecego serca. Niezrażony niepowodzeniami chce w ramach uzupełniania swojego wiecznie niedokończonego katalogu zorganizować ucztę, na której łatwiej będzie o podboje. W słynnej arii tzw. “szampańskiej” Finch’han dal vino calda la testa (nr 2) udziela swemu służącemu Leporellowi instrukcji dotyczących ilości wina, muzyki i młodych kobiet podczas organizowanego wkrótce balu. Każdy biesiadnik powinien czuć się ugoszczony we wszystkich aspektach, co samemu Giovanniemu ma ułatwić dalsze podboje sercowe.

Książę Mantui – pozbawiony skrupułów młodzieniec, żądny jedynie rozkoszy i uciech życia rozkochuje w sobie Gildę, córkę własnego błazna, tytułowego bohatera opery Giuseppe Verdiego - Rigoletta. Jednak uczucia czystego dziewczęcego serca to niewystarczający powód do wierności. Ojciec chcąc uświadomić córce niegodziwość jej wybranka przyprowadza Gildę na miejsce schadzki księcia z siostrą bandyty Sparafucilego, Magdaleną. Nieświadom niczego Książę śpiewa najsłynniejszą arię tenorową – La donna e mobile (nr 5), libertyńską pochwałę zmienności kobiet i ulotności ludzkich uczuć. Szalę goryczy młodziutkiej Gildy przelewa obraz zalotów skierowanych ku powabnej Maddalenie. Gorące słowa „Piękna córo miłości, niewolnikiem jestem twych wdzięków, jednym tylko słowem możesz moje cierpienia pocieszyć“ niestety nie są skierowane do Gildy. Głosy obu par: księcia i Maddaleny oraz Rigoletta i Gildy łączą się w mistrzowskim kwartecie Bella figlia dell’amore (nr 3).

Lakmé umuzyczniona przez Leo Delibesa to historia miłości przepięknej corki hinduskiego kapłana Nilakanthy, Lakme, oraz Geralda, angielskiego żołnierza o artystycznej duszy. Rzecz rozgrywa się w Indiach, za panowania królowej Wiktorii. Lakme wraz ze służącą Malliką biegną do lasu zrywać kwiaty – duet „Vien, Mallika... Dôme épais“ (nr 4). Ponieważ cudzoziemiec, zauroczony orientalną pięknością, naruszył zakaz wstępu do świątyni poświęconej hinduskiemu bogowi, ściąga na siebie zemstę Hindusow. Ci ostatni w czasie procesji świątecznej wbijają sztylet Geraldowi.

Najpopularniejsza opera francuska wszech czasów – Carmen Georgesa Bizeta to barwna i dynamiczna, choć niezwykle tragiczna opowieść o miłości i upadku pod wpływem fatalnego zauroczenia do kobiety. Osadzona w realiach południowej Hiszpanii opera rozgrywa się w świecie pracownic fabryki cygar, przemytników, żołnierzy z corridą w tle.

Pracownice sewilskiej fabryki, w tym Carmen wraz z przyjaciółkami Frasquitą i Mercedes korzystają z obecności pobliskiego posterunku policji wkradając się w łaski pracujących tam oficerów. Jednego z nich – Zunigę i towarzyszących mu kompanów, zabawiają w pobliskim zajeździe u Pastii swym dynamicznym, entuzjastycznym śpiewem (Les tringles des sistres tintaient, nr 6).

Majestatyczny obraz szlacheckiego gniazda ukazany w operze „Straszny Dwór” Stanisława Moniuszki, to symbol polskiej opery narodowej powstałej w czasach zaborów, której bohaterowie hołdowali najwyższym wartościom, takim jak wolność, honor, rodzina i ojczyzna. Tęsknotę za utraconą państwowością wypełniano codziennym dworskim życiem, przepełnionym wspominaniami i wszechogarniającą ludową tradycją. Jej symbolem jest ognisty Mazur “Hej, zagrajcie siarczyście” (nr 7), w którym obok rzęsistych dźwięków kapeli przeplatają się słowa pokrzepienia, gdzie muzyka jest “rajem duszy”.

Jedna z najsłynniejszych oper komicznych Gioacchino Rossiniego – Włoszka w Algierze, bawi publiczność operową na całym świecie nieprzerwanie od swej premiery w 1813 roku. Klasyczne założenia opery buffa zostały tu doprowadzone do niemal absurdu, a klasyczny trójkąt miłosny, w którym rozgrywają się zabawne sceny u Rossiniego przybrał formę pięciokąta. Znudzony swą żoną bej Mustafa nakazuje swym korsarzom przywiezienie zza morza pięknej Włoszki. Jego życzeniu staje się zadość, gdy na dwór trafia niejaka Izabela, szukająca wraz ze swym towarzyszem Taddeo zaginionego ukochanego – Lindora. Temu bej przeznaczył zaś za żonę niechcianą dotychczasową towarzyszkę – Elvirę. Momentem kulminacyjnym historii jest finał pierwszego aktu – słynna scena Va sossopra il mio cervello (nr 8), gdzie w barwny, onomatopeiczny wręcz sposób każdy z bohaterów oddaje stan swojego umysły, w jakim znalazł się w tym całym galimatiasie.

Opowieści Hoffmanna to ostatnie, niedokończone dzieło Jacques’a Offenbacha (1819–1880), paryskiego mistrza żartobliwej muzy, autora operetek i muzycznych komedii. Pod koniec życia zapragnął stworzyć dzieło wyjątkowe: operę fantastyczną Opowieści Hoffmanna, opartą na modnych opowiadaniach Ernsta T. A. Hoffmanna. Opowieści są jedyną wybitną operą Offenbacha, znacznie przerastającą jego operetki wartościami artystycznymi. Autorzy libretta zastosowali niezwykle ciekawe rozwiązanie – nie tylko oparli pomysł na licznych opowiadaniach Hoffmanna, ale ponadto uczynili ich autora bohaterem opery, jednoczącym w całość poszczególne „opowieści“. Tak powstała najlepsza z jego muzycznych „opowieści”, z arią lalki Olimpii Les oiseaux dans la charmille (nr 11) o śpiewie ptaków, w której to zakochuje się po raz pierwszy główny bohater Hoffmann. Kompozytor nie ukończył niestety utworu i nie doczekał prapremiery, która miała miejsce 10 lutego 1881 r. w paryskiej Opéra Comique.

Wesoła wdówka (Die lustige Witwe) Franza Lehára. Sztuka Meilhaca rozgrywała się w Paryżu w poselstwie nie istniejącego księstewka niemieckiego. Młoda i piękna wdówka z tego księstwa, Madeleine von Palmer, zamieszkała we Francji i istnieje obawa, że może tam wyjść za mąż. Książęcy poseł ma nie dopuścić do takiego małżeństwa i wyswatać Madeleine za rodaka, aby jej miliony pozostały w księstwie. Poseł, baron Scharpf zamierza wydać wdówkę za przystojnego hrabiego Prachsa, miłego światowca, attaché księstwa w Paryżu. Oboje młodzi zakochują się w sobie, kiedy jednak hrabia dowiaduje się o majątku ukochanej, honor nie pozwala mu na oświadczyny. Poseł przy pomocy Madeleine ostatecznie radzi sobie ze skrupułami młodego człowieka (nr 10, 13).

Zaplanowane z ogromnym rozmachem dzieło Franza Lehara – Giuditta, wyróżnia się spośród innych jego operetek rozmachem instrumentacji, rozmiarami i tematyką, zbliżoną choćby do historii Carmen, a więc kończącą się nieszczęśliwie. Tytułowa bohaterka porzuca szczęście przy boku męża uciekając z oficerem Octaviem do Ameryki Północnej. Tam sielanka nie trwa jednak długo, a Giuditta szukając dla siebie zajęcia zostaje tancerką nocnego lokalu. Słynna aria Kto me usta całuje, ten śni (nr 11) to zmienna w tempie i nastroju opowieść o powabie tańczącej kobiety i zachwycającej się nią mężczyzn.

Któż nie nucił słynnej melodii Gdybym był bogaty (nr 11), pochodzącej z legendarnego musicalu Jerry’ego Bocka Skrzypek na dachu. Ta niezwykle popularna kompozycja, często wystawiana na scenach polskich, przedstawia perypetie rodziny mleczarza Tewjego opowiedziane są na tle losów dwóch społeczności zamieszkujących rosyjską wioskę Anatewka. Rosjanie i Żydzi współistnieją tu, starając się nie wchodzić sobie w drogę. Pełna ujmującej pogody i optymizmu postawa życiowa głównego bohatera zabarwia tę liryczną i piękną opowieść filozoficzną nutą rozważań o podstawowych wartościach życia i znaczeniu tradycji. Historyczne tło akcji nawiązuje natomiast do rodzącego się komunizmu, rewolucji 1905 roku, a w finale do masowej emigracji ludności żydowskiej.

Księżniczka czardasza stanowi największy sukces kompozytorski Imre Kálmána. Jest przy tym jednym z najwybitniejszych dzieł II operetki wiedeńskiej (nr 14). Operetka budzi podziw melodyczną inwencją Kálmána, łączącą atmosferę wiedeńskich salonów i węgierskich rytmów z nutą zaskakującej melancholii, która pojawia się wraz z wejściem na scenę Sylvii, a potem powraca w pierwszym duecie kochanków, w przejmującym solo Sylvii z finału I aktu: Ja, so ein Feufelsweib, aż po scenę zespołową w III akcie: Jaj, Maman. Podkreśla się zręczność kompozytora w tworzeniu efektownych scen świetnie wpisujących się w akcję. Jej nieprzemijająca wartość zdaniem Bernarda Grüna tkwi jednak w tym, że była również odbiciem epoki i jej społeczeństwa: całej przedwojennej ery, pustego światka nocnych lokali, lowelasów i szansonistek, światka, w którym kochanków i metresy zmieniano wraz z każdym programem, z nocy robiono dzień, wzywano notariusza do café chantant, by urzędowo poświadczył przyrzeczenie małżeństwa, a mimo to meldowano się na służbę w swoim pułku...

Popularna kompozycja z pogranicza opery, musicalu i piosenki rozrywkowej – Con te partirò (nr 15) została napisana przez Lucia Quarantotto i Grancesco Sartoriego dla włoskiego tenora Andrei Bocellego w 1995 roku. Rok później przebój doczekał się międzynarodowej wersji Time to say goodbye, nagranej przez Bocellego w duecie ze słynną amerykańską śpiewaczką musicalową Sarą Brightmann. Dziś przebój święci triumfy na całym świecie, nagrywany przez rzesze kolejnych artystów na wszystkich kontynentach, towarzyszy słynnym galom koncertowym, festiwalom, ścieżkom filmowym i wszelkiej działalności komercyjnej.

Utworem zamykającym koncert jest niezapomniany toast z opery La Traviata (wł. traviata – zabłąkana) Giuseppe Verdiego z 1853 roku, opartej na motywach Damy kameliowej A. Dumasa i napisanej pod wpływem osobistych przeżyć. Verdi zetknął się ze sztuką Dumasa podczas swojej wizyty w Paryżu w 1852 r. i od razu uznał, że świetnie nadaje się na libretto opery. Mimo to przez pewien czas wahał się, czy jej tematyka nie zrazi publiczności. Ostatecznie librecista i przyjaciel Verdiego Francesco Piave złagodził obyczajowy wydźwięk oryginału. Premiera wystawiona w Wenecji okazała się skandalem - publiczność nie przywykła jeszcze do oglądania kurtyzan na scenach operowych. Autor jednak nie poddał się. Dokonał drobnych zmian, które dotyczyły przede wszystkim umiejscowienia akcji we wcześniejszej epoce, realiach z czasów Ludwika XIV, zmienił tytuł na Violetta i 6 maja 1854 r. wystawił spektakl w weneckim Teatro San Benedetto. Tym razem opera odniosła sukces i na stałe wpisała się w kanon operowy. Dzisiejsza krytyka uważa Traviatę za najdoskonalsze i zupełnie nowatorskie dzieło kompozytora. Podkreślana jest kameralna atmosfera opery (w przeciwieństwie do większości utworów Verdiego np. Aidy), wartość literacka libretta oraz nastrojowość muzyki, która świetnie wyraża i podkreśla uczucia bohaterów jak duet i chór Libiamo ne’ lieti calici (nr 16).